OSMANCIK GÜNDEM
İnteraktif Haber


Duyurular
Döviz Bilgileri
AlışSatış
Dolar32.222232.3513
Euro35.110935.2516
Hava Durumu
Takvim
Saat
Tülay HERGÜNLÜ
PRİZMA
Kurban konusu
23/08/2018
Yine bir Kurban Bayramını kutlamaya hazırlanıyoruz. Kurban kesmenin nesi bayram oluyor
onu da anlayabilmiş değilim. Kurban ibadeti kişiyi Allah’a yaklaştırabiliyorsa şüphesiz o kişi
için büyük bir mutluluk ve bayramdır ama her yıl yaşanan hayvan eziyetine baktığımız zaman
bunun öyle bayram edilecek bir tarafının olmadığı da belli oluyor. Yine her taraf kan gölüne
dönecek, İstanbul Boğazı kırmızıya boyanacak, alınan tüm tedbirlere rağmen vatandaş yine
kurbanını uluorta kesmeye devam edecek. Vücuduna saplanmış bıçaklarla kan revan içinde
kaçan danalar, araç arkasında paket halinde taşınan kurbanlıklar ki yıllar önce dünya
basınında bile yer alan dana Ferhat’ın taksi içindeki görüntüsünü hâlâ hatırlayanlarımız
vardır. Kurbanlıkları keserken orasını burasını budayan acemi kasaplar…
Bendeniz bu Kurban konusunu bazı ilahiyat bilginlerinin açıklamalarından hareket ederek
naçizane oturup araştırdım ve şu bilgileri elde ettim:
Kurban ibadetinin farz olup olmadığı konusunda İslam âlimleri arasında tam bir ittifak
bulunmamaktadır. Kur’ân çevirileri ya da meallerinde farklılıklar görünmektedir. Günümüzde
bazı ilahiyat bilginleri kurban konusunda farklı görüşler sergilemektedirler. Rahmetli Prof.
Dr. Yaşar Nuri Öztürk’ e göre Kurban kesmek farz bir ibadet değildir. Bu noktada şöyle
diyor Öztürk; “Kurban kesmek, geleneksel fıkha göre sünnet veya vacip bir ibadettir. İttifak
edilen nokta, kurban kesmenin farz olmadığıdır. Ülkemizde bu, göz ardı ediliyor ve kurban
farz ibadet gibi algılanıyor. Bu yanlış algılama doğal olarak art arda birçok yanlışı da
beraberinde getiriyor.” Kuran’da “kan akıtın” 1 emri olmadığının altını çizen Yaşar Nuri
Öztürk ilave olarak “Kurban farz değil sünnettir. Maddi durumu yerinde olan kişilere sünnet
olan kurban, fakirlere yardım için kesilmektedir. Kuran'da 'Hayvan kes' diye bir emir yoktur.
Yoksula yardımdan söz edilmektedir” 2 demekte, bir kişinin kurban sünnetini yerine getirmesi
için mali bakımdan zekât verecek, Hac’a gidecek nitelikte olması gerektiğini belirtmektedir.
Günümüz ilahiyatçı yazarlarından R. İhsan Eliaçık kurban konusundaki görüşlerini şu
sözlerle dile getirmektedir; “İslam’da kurban üç mezhebe göre Haca gidenler tarafından
yerine getirilir. Hanefi mezhebinin içindeki küçük bir gruba göre herkes tarafından kesilmesi
gerekir. Kevser Suresinde ‘namaz kıl, kurban kes’ dendiği iddia edilir, onun namaz kılmak
kurban kesmekle alakası yoktur. ‘Allah’tan destek iste ve güçlüklere karşı göğüs ger’
demektir. Diyanet İşleri Başkanlığı’nın tercih ettiği görüş, İslam’da Hanefi mezhebinin
içindeki küçük, azınlık, marjinal bir görüştür. Asıl çoğunluğun görüşü benim savunduğum
görüştür. Türkiye üzerinde kurbanın bu kadar yaygın olmasının sebebi Kur’ân’ı Kerim’den ve
İslam’ dan kaynaklanmıyor, Şaman kültüründen kaynaklanıyor. Kurban kesmek isteyenler ki
Hac’a gitmesi gerekenlerin yapması gerekiyor ama illa ‘ben de onlara katılmak istiyorum’
diyorsa kurbanın parasını yoksula, garibe bizatihi kendi eliyle vermelidir. 3 İhsan Eliaçık bir
başka konuşmasında ise şu açıklamalarda bulunuyor; “Kurban kelimesi, meallere orijinal
Arapça metninde olmadığı halde sonradan sokuşturuluyor. ‘Kurban’ kelimesi, ‘kurban kes!’
kelimesi ayetlere sokuşturulmuştur. Kur’ân’ın orijinal metninde ‘Müslümanlar her yıl Allah
için hayvan kanı akıtmalı, kurban kesmeli’ diye bir emir yoktur. 4
Prof. Dr. Edip Yüksel ise; “Kuran’a göre kurban diye bir ibadet yoktur. Sadece, Hac
(uluslararası sorunları tartışma konferansı) süresince konferanstaki yasakları (avlanma,
hırçınlık ve kavgacılık, kadınlarla cinsel ilişki) çiğneyenler için öngörülen bir cezadır. Yani
1 http://www.gazetevatan.com/-kurban-farz-degil--sozu-tartisma-yaratti-21276-gundem/
2 http://www.hurriyet.com.tr/yasar-nuri-ozturk-kurban-kesmek-ibadet-mi-39139038
3 https://www.dailymotion.com/video/x334b3h
4 https://www.youtube.com/watch?v=iS6F8Ly910w
 
konferansa katılanlar içinde günah işleyenlerin mali bir ceza olarak halkı doyurması
olayından ibarettir. Kurban edilecek hayvanın cinsi bildirilmemiştir. Duruma göre tavuk bile
yeterli olabilir” 5 görüşünü savunmaktadır.
Kuran araştırıcısı Hakkı Yılmaz’ a göre kurban; “kişiyi amacına yaklaştıran şey” demektir.
İlave olarak Hakkı Yılmaz şu görüşü savunmaktadır: “Kurban sözcüğü Türkçe dışında
hayvan kesmeye verilen ad değildir. Hiçbir zaman Hak dinde hayvan keserek, insan keserek
kurban diye bir şey yoktur. Peygamberin hayvan kesimiyle ilgili nakiller vardır. Onların hepsi
de Hac döneminde Hac görevi içerisindeykendir. 26 tane rivayet vardır hepsi de Hac’a
yöneliktir ve o da hediyedir. Hediye ise Hac görevi yapan Müslümanların yemesi içmesi için
gönderilen hayvan demektir.”
Akademisyen Yrd. Doç. Dr. Emre Dorman’a göre ise kurban, hac vazifesi yerine
getirilirken kesilmesi gereken bir şeydir.
Prof. Dr. Süleyman Ateş; “Farz değildir ama vaciptir. Kur’an’ı Kerim’de kurban kesmenin
farz olduğunu söyleyen hüküm bulunmamaktadır” demekte, Diyanet İşleri eski Başkanı Prof.
Dr. Ali Bardakoğlu’ nun ise; “Kesin hüküm bulunmamaktadır. Kurbanla ilgili açık bir
hüküm yoktur... İslam bilginlerinin büyük çoğunluğu sünnettir demiştir. Sırf farz olduğu
şeklinde yanlış anlama olmasın diye kurban kesmeyen büyük sahabeler vardır. Hz. Ömer, Hz.
Ebubekir gibi. Durumu iyi olanlar keser. Bu da sünnet namazı gibi, vitr namazı gibi
algılanır” 6 tarzında açıklamaları bulunmaktadır.
Prof. Bayraktar Bayraklı, Prof. Abdülaziz Bayındır ve Prof. Mehmet Okuyan gibi ilahiyatçılar
ise kurban kesmenin farz bir ibadet olduğu görüşünü savunmaktadırlar.
Diyanet İşleri Başkanlığı ise, “Kurban, Kur'an-ı Kerim, Sünnet ve icma ile sabit bir ibadettir.
Kurbanın meşru bir ibadet olduğuna dair Kur'an-ı Kerim'de deliller mevcuttur. Et ve kanların
Allah'a ulaşamayacağının, asıl olanın ihlâs ve takva olduğunun bizzat âyetin metninde yer
alması bunu açıkça ortaya koymaktadır. Hz. Peygamber (s.a.s.) de, kurbanı bir ibadet olarak
kabul etmiş ve bizzat kendisi de kurban kesmiştir” 7 görüşündedir.
Burada anlayamadığım bir şey var; Vahyin sahibi Yüce Allah, “Yemin olsun ki, biz, Kur’an'ı
öğüt ve ibret için kolaylaştırdık. Fakat düşünen mi var?” (Kamer 54) derken, neden yıllarını
Kur’an araştırmalarına vermiş İslam düşünürleri kurban konusunu (başkası da var; örnek:
başörtüsü) kolaylaştırmak yerine içinden çıkılmaz hale getiriyorlar? Neden ittifak
edemiyorlar?
Ben kurban konusunu kendi akıl süzgecimden geçirerek şu sonuca varıyorum:
Kurban kesmek farz bir ibadet değildir. Şartların oluşması durumunda Hac’da yerine
getirilmesi gereken bir yükümlülüktür. Bunun yanı sıra isteyen maddi durumu müsait ise
istediği kadar kesebilir. İnsanların illâ da kurban keseceğim diye kendilerini zora sokmaları,
kredi kartı ya da banka kredisi ile kurban kesmeye çalışmaları doğru değildir. Mâli durumu
iyi olanların kurban kesmek yerine bir yoksulun hastane masraflarını, kirasını ya da ne
bileyim çocuklarının eğitim giderlerini karşılamalarının takva yönünden Allah’ın daha fazla
hoşuna gideceği bir davranış olacağını düşünüyorum. Ülke ekonomisi yönünden düşünecek
olursak; hayvancılığın ölmeye mahkûm edildiği Türkiye’de her yıl binlerce hayvanın kurban
uğruna yok edilmesi ibadetin amacına hizmet eder mi sorgulamak gerekir. Kurban derilerinin
5 https://19.org/tr/kurban/
6 http://www.gazetevatan.com/-kurban-farz-degil--sozu-tartisma-yaratti-21276-gundem/
7http://www.haber7.com/guncel/haber/2100939-diyanetten-kurban-aciklamasi
 
iştah kabartan bir rant yaratan piyasasını ve cemaatler ile kime ya da neye hizmet ettiği
belirsiz bir takım türedi vakıflar tarafından istismar edilmesini de gözardı etmemek gerekir.
Son olarak, Kurban bayramının amacına uygun bir bayram olarak kutlanmasının, bizim
samimi ve Allah’ın hoşnutluk duyacağı eylemlerimiz ile mümkün olabileceği kanısındayım.
Bu vesileyle herkese gerçek bayramlar diliyorum.
Kurban bayramınız kutlu olsun!
Tülay Hergünlü
Çanakkale, 20 Ağustos 2018


3183 kez okundu. Yazarlar

Yorumlar

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yapmak için tıklayın

Yazarın diğer yazıları

Kadınlar günü, kadın hakları filan… - 16/03/2022
Kadın… Nedir kadın?
Haçlı Batı’nın ikiyüzlü siyaseti - 05/03/2022
Tarih boyunca Türk ve Müslümanlara yapılan katliamlara dünya her zaman seyirci kalmıştır.
Boğazlardaki Atatürk kilidi; Montrö Antlaşması - 28/02/2022
Atatürk’ün hemen ardından gelen iktidarlar, onun güvenli dış politika kurallarını sürdüremedi.
İyi polis, kötü polis - 13/02/2022
Hani dizi ya da filmlerde izleriz ya; polisler bir suçluyu sorgu odasına alırlar. İki polis içeriye girer.
“Yapacak bir şey yok!” - 09/02/2022
Günlerdir haber kanallarında vatandaşa elektrik ve doğalgaz faturalarının yüksekliği konusunda ne düşündükleri soruluyor.
Fatma Girik - 29/01/2022
Türk Sineması, tüm emekçileriyle birlikte kendine özgü sıcaklığı ve samimiyeti olan oyuncularıyla var olmuştur.
Ay çekirdeği - 26/01/2022
Kuruyemiş dükkânında bir diyalog:
Önce can, sonra canan - 21/01/2022
Geçtiğimiz günlerde telefonuma bir mesaj düştü.
Kayıt dışı çalışma hayatı - 17/01/2022
2022 yılında uygulanacak olan net asgari ücret 4.253,40 TL. olarak belirlendi.
 Devamı